برخورد دوگانه غرب با آوارگان سوری در ترکیه و لبنان

به گزارش راهبرد معاصر، درحالی که آمریکا و غرب و سازمان ملل و همه نهادهای وابسته به آنها از یک دهه قبل تاکنون به دنبال بهره‌برداری سیاسی از بحران آوارگان سوری علیه دولت این کشور بوده و اقدامات زیادی برای ادغام آنها در جوامع کشورهای منطقه و به طور خاص لبنان انجام داده‌اند، هفته گذشته پارلمان اروپا اعلام کرد که قطعنامه‌ای را برای حمایت از ابقای آوارگان سوری در لبنان تصویب می‌کند. این درحالی است که لبنان از یک بحران اقتصادی بی‌سابقه رنج می‌برد و قادر به تامین خدمات اولیه حتی برای شهروندان خود نیز نیست و عموم لبنانی‌ها خواستار بازگشت آوارگان سوری به کشور خودشان هستند.

از طرف دیگر دولت دمشق نیز برای پذیرایی مناسب و مسئولانه از آوارگان سوری اعلام آمادگی کرده است اما مانع‌تراشی غرب تاکنون مانع از تکمیل روند بازگشت آوارگان می‌شود.

در همین زمینه «عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای رای‌الیوم در مقاله‌ای نوشت، این روزها مهاجران سوری تیتر اصلی اخبار بسیاری از کشورها را به خود اختصاص داده‌اند. در این میان در لبنان سروصدای زیادی در محافل سیاسی و رسانه‌ای بعد از قطعنامه پارلمان اروپا برای حمایت از ابقای آوارگان سوری در لبنان به پا شده است؛ درحالی که تعداد این آوارگان در لبنان طبق آمار غیر رسمی به حدود 2 میلیون نفر می‌رسد.

عطوان افزود، پارلمان اروپا دولت لبنان را به تشدید سخنان نفرت‌انگیز علیه اروپا متهم می‌کند؛ درحالی که درباره ترکیه که بیش از 3 میلیون آواره در کشور خود دارد، وضعیت متفاوت است. به ویژه با نزدیک شدن به زمان انتخابات شهرداری که اهمیت آن کمتر از انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی ترکیه در ماه مه گذشته نیست؛ انتخاباتی که با پیروزی رجب طیب اردوغان و متحدانش همراه بود. اما تنها نقطه اشتراک تیم اردوغان و مخالفان وی آن است که هر دو مخالف حضور آوارگان سوری بوده و بر لزوم اخراج آنها از ترکیه در سریع‌ترین زمان ممکن تاکید دارند؛ زیرا معتقدند که این آوارگان برای امنیت و ثبات ترکیه خطرساز هستند و آنها منبع همه بحران‌های اقتصادی و حتی زیست‌محیطی و اجتماعی این کشور می‌باشند.

پشت پرده تصمیم جدید اروپا درباره آوارگان سوری در لبنان

در ادامه این مقاله آمده است، اجازه دهید ابتدا از لبنان شروع کنیم؛ زیرا این کشور نزدیک‌ترین و کوچکترین منطقه از نظر مساحت به سوریه و یکی از بزرگترین قربانیان توطئه آمریکا در همسایگی سوریه است؛ زیرا اکثر شواهد نشان می‌دهد که تصمیم جدید پارلمان اروپا ممکن است مقدمه‌ای برای اسکان مجدد آوارگان در لبنان باشد. واژه اسکان آوارگان، وحشت و حساسیت اکثریت لبنانی‌ها را فارغ از فرقه و مذهب و مولفه آنها برمی‌انگیزد و همه آنها برای مقابله با توطئه ادغام آوارگان در جامعه لبنان با یکدیگر متحدند. لبنانی‌ها بعد از اینکه به سختی از 200 هزار آواره فلسطینی که به اروپا مهاجرت کردند خلاص شدند، اکنون خودشان را در برابر بحران بزرگتری می‌بینند که بحران آوارگان سوری است.

عطوان ادامه داد، «عصام شرف‌الدین» وزیر امور مهاجرت و پناهندگان در دولت موقت لبنان تصمیم پارلمان اروپا برای تصویب قطعنامه حمایت از ابقای آوارگان سوری در لبنان را محکوم و اعلام کرد که اروپا با لبنان همانند مستعمره خود برخورد می‌کند و زمین‌های این کشور را برای اسکان بیش از یک میلیون آواره سوری اهدا می‌کند. اروپایی‌ها فکر می‌کنند چه کسانی هستند؟

این تحلیلگر عرب زبان تصریح کرد، نگرانی لبنانی‌ها کاملا به جاست اما این فریادها بی‌جا و بیهوده است؛ زیرا اروپایی‌ها همان کسانی هستند که از نیروهایی که لبنان را تبدیل به مستعمره آمریکا کردند حمایت می‌کنند. آنها همان کسانی هستند که شهروندان سوری را تحریک به مهاجرت به لبنان از خلال تحمیل محاصره و گرسنگی به سوریه و سپس اعطای کمک‌های مالی به آوارگان این کشور کردند تا مانع بازگشت آنها به سوریه شوند.

واکنش حزب‌الله به نقشه غرب برای ابقای آوارگان سوری در لبنان

عبدالباری عطوان گفت، برخی از مقامات لبنانی تنها در فریاد زدن و شکایت کردن تخصص دارند اما نمی‌تواند راهکار موثری برای حل بحران‌هایی که با آنها روبرو هستند از جمله بحران آوارگان پیدا کنند. واقعا چگونه می‌توان این بحران را حل کرد؟ آیا این بحران درحالی که مقامات لبنانی با تسلیم شدن در برابر دیکته‌های آمریکا همه کانال‌های گفتگو با سوریه را به طور کامل می‌بندند حل می‌شود؟ آیا این بحران حل می‌شود درحالی که هیچ یک از روسای جمهور یا نخست‌وزیران لبنان از زمان آغاز بحران سوریه در 12 سال قبل به این کشور سفر نکرده‌اند؟ پس لبنانی‌ها می‌خواهند برای بازگرداندن آوارگان سوری دقیقا با چه کسانی مذاکره کنند؟

تفاوت رفتار اروپا با پرونده آوارگان در ترکیه و لبنان

وی در ادامه گفت، بیایید اکنون درباره ترکیه صحبت کنیم. خصومت نژادپرستانه در ترکیه علیه آوارگان سوری با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات شهرداری به اوج خود رسیده و اردوغان می‌خواهد شهرهای بزرگ همچون آنکارا و استانبول را که در انتخابات قبلی از دست داد پس بگیرد. به همین دلیل است که کمپین‌های اخراج آوارگان سوری از ترکیه افزایش پیدا کرده است. طبق آمار وزات کشور و دفاع ترکیه، این کشور حدود یک میلیون آواره سوری را به شمال سوریه منتقل کرده است.

بر اساس این یادداشت، همچنین نیروهای امنیتی ترکیه این روزها در چارچوب آزار و اذیت آوارگان سوریه به بهانه نقض قوانین اقامت، کمپین بزرگی برای بازداشت آنها به راه انداخته‌اند. سالانه میلیاردها دلار از جانب اتحادیه اروپا به عنوان کمک هزینه برای آوارگان سوری به خزانه دولت ترکیه وارد می‌شود و این درحالی است که این کشور تنها بخش ناچیزی از این مبالغ را به آوارگان می‌دهد. با این وجود می‌بینیم که کمپین‌ها برای اخراج آوارگان سوری از ترکیه به شکل قابل توجهی افزایش یافته و دولت ترکیه و شخص اردوغان و حزب وابسته به وی در راس این کمپین‌ها قرار دارند.

عبدالباری عطوان تاکید کرد، هرکسی که این روزها کمپین‌های سیاسی و رسانه‌ای برای هدف قرار دادن مهاجران سوری در ترکیه را دنبال می‌کند، شوکه شده و حتی با گوش‌ها و چشمان خود نیز نمی‌تواند آنها را باور کند. فوبیا نسبت به آوارگان سوری در ترکیه به حدی گسترده و تشدید شده که شهردار ازمیر اعلام کرد که آوارگان سوری عامل گسترش آلودگی هوا در این شهر هستند و شنا کردن آنها در آب‌های ازمیر ممنوع است. او همچنین هشدار داد که آوارگان سوری درحال آماده شدن برای برپایی تظاهرات در شهرهای ترکیه هستند و این امنیت و ثبات ترکیه را به خطر می‌اندازد.

کمپین بزرگ ترکیه برای اخراج آوارگان سوری

به نوشته سردبیر روزنامه رای‌الیوم، شهردار شهر ازمیر ترکیه مدعی شد که اعتراضات آوارگان سوری می‌تواند حتی از وجود سلاح در دست برخی گروه‌های تروریستی نیز خطرناک‌تر باشد. در این زمینه همچنین علاوه بر شهردار ازمیر، شهردارهای سایر شهرهای ترکیه دستور دادند تا همه تابلوهایی که در آن آیات قرآن کریم به زبان عربی نوشته شده است، حذف شوند.

عطوان تصریح کرد، آنچه که ما را بر آن داشت در نوشتن این مقاله عجله کنیم آن است که این روزها گزارش‌های زیادی در خبرگزاری‌های بین‌المللی و برخی از شبکه‌های تلویزیونی وابسته به اپوزیسیون ترکیه درباره اقدامات نژادپرستانه در این کشور علیه آوارگان سوری مشاهده می‌کنیم. یکی از این ایستگاه‌های خبری گزارش‌های متعددی منتشر کرد که نشان می‌داد پلیس ترکیه چگونه برخی جوانان سوری را با خشونت دستگیر می کند. علاوه بر آن گزارش‌های زیادی از رفتارهای خشونت‌آمیز علیه آوارگان سوری در ترکیه وجود دارد.

در ادامه این مقاله آمده است، درهای سوریه به روی همه یا بیشتر سوری‌هایِ آواره و در تبعید، باز است اما باید شرایط مناسب برای بازگشت آنها فراهم گردد که بارزترین آنها پرداخت غرامت از جانب همه قدرت‌های استعماری و متحدان عرب آنها به دولت سوریه به خاطر جنایت‌هایی است که طرف‌های مذکور علیه این کشور و ملت آن مرتکب شده‌اند. همچنین طرف‌های مربوطه باید متعهد به بازسازی این کشور و تامین بودجه مالی آن شوند.

عطوان در پایان تاکید کرد، ماه گذشته زمانی که با «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه دیدار کردم او به من اطمینان داد که مرحله بعدی، مرحله آزادسازی سایر اراضی اشغالی سوریه و اخراج همه اشغالگران از این کشور و دادن پاداش به ملت سوریه به خاطر ایستادگی و وفاداری آنها به دولت و کشور خود است. ما امیدواریم که شرایط لازم از همه جهات برای تحقق این وعده‌ها فراهم گردد و سوریه به جایگاه منطقه‌ای و جهانی خود که شایسته آن است، برسد./ تسنیم